Warszawska część Wisły


  Wisła jako Królowa Polskich Rzek nierozłącznie kojarzona jest z Warszawą. Już w średniowieczu dzisiejsza stolica dzięki rzece stała się ważnym ośrodkiem handlu i rybołówstwa. Z czasem niewielka osada została jedną z siedzib książąt mazowieckich (XIV w.). Natomiast w złotym wieku Polski  (XVI w.) Warszawa za sprawą Wisły została głównym rzecznym portem w kraju i dysponowała jedną z największych flot rzecznych w Europie. Transportowano nią wówczas bardzo cenne na rynku europejskim towary, takie jak zboże, drewno, czy sól. Z biegiem czasu (od połowy XIX w.) na rzece oprócz komunikacji towarowej zaczął działać transport pasażerski, na trasie Sandomierz-Warszawa oraz Warszawa-Płock. Od lat 30. XIX w. Polska Żegluga Rzeczna Vistula utworzyła stałe połączenia z Gdynią i Gdańskiem.  W sezonie letnim atrakcją nie tylko dla turystów, stały się popularne rejsy spacerowe. W Warszawie w 1878 r. powstało pierwsze Towarzystwo Wioślarskie (jego członkami byli m. in. Bolesław Prus i H. Sienkiewicz), było to pierwsze zalegalizowane przez władze carskie polskie stowarzyszenie sportowe. Dużym powodzeniem cieszyły się również organizowane regaty żeglarskie i wioślarskie. 

Plaża Poniatówka nad Wisłą w Warszawie, dwudziestolecie międzywojenne

Przed wybuchem II wojny światowej w Warszawie funkcjonowało kilkadziesiąt klubów wioślarskich i kilkanaście przystani. Stolica dzięki rozwojowi sportów wodnych stała się popularnym miejscem wypoczynku i rekreacji. Pod koniec wojny, w 1944 r. wycofujący się z Warszawy niemieccy żołnierze wysadzili cztery mosty (Poniatowskiego, Kierbedzia, przy Cytadeli, średnicowy). Zanim Warszawa podniosła się po wielkiej dewastacji, warszawianie zaczęli ponownie korzystać z uroków, jakie dawała rzeka i miejskie plaże. Ponownie jak przed wojną, dużą popularnością cieszyła się plaża na Saskiej Kępie. W 1967 r. Urząd Wojewódzki utworzył Warszawski Ośrodek Wypoczynku Wisła. Ośrodek dysponował plażą i kompleksem odkrytych basenów przy Wale Miedzeszyńskim i na Saskiej Kępie. Bardzo często w latach 70. i 80. organizowano imprezy sportowe. Lata 90. zdecydowanie nie sprzyjały rzece, brak funduszy i liczne zanieczyszczenia industrialne, przyczyniły się do stopniowego popadania w ruinę całego warszawskiego nadbrzeża Wisły. Wcześniej założone kluby wioślarskie i przystanie w większości zostały zamknięte, zniknęły również odkryje baseny, a ludzie omijali plaże szerokim łukiem. 

Kompleks basenów przy Wale Miedzeszyńskim, okres PRL-u

Od kilku lat Urząd Miasta Warszawy prowadzi szeroko zakrojony projekt rewitalizacji warszawskiej części Wisły. Między innymi dzięki funduszom unijnym powstaje nowa przestrzeń rekreacyjno-turystyczna. Nadal trwa przebudowa bulwarów nadwiślańskich, zagospodarowanie Portu Czerniakowskiego, nadwiślańskiego szlaku rowerowego, przywracanie nadwiślańskich łąk, wyposażanie plaż na praskim brzegu, a także projekt ochrony przyrody. Warszawska część Wisły jest najdzikszą rzeką w europejskiej stolicy. Zachowała swoje naturalne ukształtowanie: plaże, łęgi, zarośla, które są ostoją dla wielu rzadkich w Europie gatunków zwierząt i roślin. 

Kadr z filmu Rejs, reż. Marek Piwowarski, 1970 r.
  
   Obecnie tereny nadwiślańskiej Warszawy znów tętnią życiem, organizowane są liczne wydarzenia kulturalne, takie jak: kino letnie, spektakle teatralne w plenerze, koncerty, multimedialny park fontann i wiele innych atrakcji. Dwa lata temu zaczęły również działać rejsy po rzece w ramach Warszawskich Linii Turystycznych. W ciągu dnia ludzie przychodzą relaksować się na plaży, jeździć na rowerach,  czy pływać kajakiem, natomiast wieczorem plaża staje się miejscem spotkań ze znajomymi. W okresie letnim nad Wisłą otwarte są także liczne puby i kluby, gdzie mieszkańcy Warszawy przychodzą porozmawiać trochę o Wiśle, trochę o przemyśle
 
Jeden z nadwiślańskich pubów, 2014 r.


Komentarze