Najsłynniejsza cerkiew Warszawy
To chyba najpopularniejsza cerkiew w stolicy, pamiątka
po wielokulturowej i wielowyznaniowej Warszawie, ale przede wszystkim po zaborze
rosyjskim, w którym powstało wiele okazałych cerkwi.
Sobór w 1909 r. |
Bizantyjska budowla znajduje
się przy al. Solidarności 52, jej pełna nazwa brzmi: Sobór metropolitalny Świętej Równej Apostołom Marii Magdaleny. Został wzniesiony w II połowie XIX w. na potrzeby
coraz to większej ilości populacji ludności rosyjskiej, wyznającej religię prawosławną. Na dzisiejszej Pradze-Północ zostały ulokowane dwa garnizony wojsk
rosyjskich, przez co ilość wyznawców Prawosławia
raptownie wzrosła. Do rozwijającej się wówczas Warszawy napływała także ludność cywilna.
Katedra metropolitalna obecnie |
Pełna przepychu cerkiew
budowana w latach 1867–1869 miała utrwalić architekturę rosyjską w zabudowie
Warszawy, ale również w założeniach carskich władz miała stanowić symbol rosyjskiego
panowania na ziemiach polskich. Wybrana lokalizacja nie była przypadkowa, cerkwie były budowane w strategicznych miejscach Warszawy, co miało świadczyć o dominacji kultury rosyjskiej na zajętych terenach. Miała to być pierwsza tak
okazała świątynia prawosławna w Warszawie, z utrzymaniem cech wschodniej
architektury sakralnej, ponadto przy projekcie cerkwi brali udział jedynie
rosyjscy architekci.
Kiot z Częstochowską Ikoną Matki Bożej |
Cerkiew św. Marii Magdaleny do końca I wojny światowej pełniła jedynie
funkcje cerkwi parafialnej, natomiast w 1925 r. została soborem, czyli
najważniejszym miejscem kultu w danym regionie. Po odzyskaniu przed Polskę niepodległości, nowe władze wydawały decyzje o rozbiórkach świątyń prawosławnych, co wiązało
się z nastrojami antyrosyjskimi na odzyskanych ziemiach. W rezultacie w stolicy
zostały tylko dwie cerkwie.
Boczny ikonostas przed ołtarzem św.Hioba Poczajowskiego |
W czasie II wojny sama cerkiew nie ucierpiała tak bardzo, podobnie jak prawobrzeżna część Warszawy, na początku lat 50. budowla została wyremontowana, nie było to jednak wystarczające. Liczba wiernych, którzy mogliby partycypować w kosztach
po wojnie znacząco spadła.
Dolna cerkiew w prawosławnej katedrze św. Marii Magdaleny w Warszawie |
Dopiero w latach 60. przeprowadzono kosztowną
renowację fresków, które wówczas znajdowały się w opłakanym stanie. Obecnie
konserwacja wnętrza cerkwi prowadzona jest regularnie, dzięki czemu można podziwiać
ciekawe wnętrze pełne fresków, ikon i imponujących mozaik.
Fragmenty mozaiki Komunia Apostołów z soboru św. Aleksandra Newskiego w prawej nawie kaplicy |
Warto napisać krótko o cerkwiach zburzonych przez wolną Polskę po I Wojnie Światowe w ramach derusyfikacji. Przykładowo o najokazalszym Soborze Aleksandra Newskiego przy placu Saskim, z 70 metrową, drugą co do wysokości wieżą w Warszawie. Cerkiew ta, całkiem nowa, zostala zburzona po zaledwie 12 latach po wybudowaniu i wyświęceniu. Odwetowe to było.
OdpowiedzUsuńTo bardzo ciekawy temat, mam nawet książkę i krótki artykuł o tej cerkwi, kiedyś powstanie taki artykuł.
UsuńDzięki i oczekuję... Pozdrówka
Usuń